Vải thun bột lỗ là gì ?

Vải thun bột lỗ là một loại vải dệt kim phổ biến trong ngành may mặc, đặc biệt tại Việt Nam và các nước châu Á. Đây là biến thể của vải thun bột, với đặc trưng nổi bật là bề mặt có các lỗ nhỏ li ti, giúp tăng tính thoáng khí và thoải mái khi mặc. Tên gọi “bột” ám chỉ kết cấu sợi vải mịn màng, mềm mại như bột, thường được làm từ sợi polyester kết hợp spandex, hoặc đôi khi là cotton với tỷ lệ nhất định.

Các lỗ trên bề mặt vải không chỉ mang lại vẻ ngoài thẩm mỹ mà còn hỗ trợ thoát mồ hôi hiệu quả, phù hợp cho trang phục thể thao và hàng ngày. Theo các nguồn tài liệu từ các nhà cung cấp vải Việt Nam, loại vải này thường được gọi là “thun bộ lỗ” hoặc “thun bột lỗ”, với trọng lượng nhẹ khoảng 173 gram/m² và khả năng co giãn 4 chiều.

Trong bối cảnh ngành dệt may hiện đại, vải thun bột lỗ được phát triển để đáp ứng nhu cầu về trang phục thoải mái, bền bỉ và giá cả phải chăng. Nó không phải là loại vải hoàn toàn mới mà là sự kết hợp giữa công nghệ dệt kim truyền thống và các sợi tổng hợp hiện đại. Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần khám phá sâu về lịch sử, thành phần, đặc tính và ứng dụng của nó.

Lịch Sử Và Nguồn Gốc Của Vải Thun Bột Lỗ

Vải thun nói chung có nguồn gốc từ thế kỷ 19, khi công nghệ dệt kim được phát triển tại châu Âu. Ban đầu, vải thun được làm từ sợi cotton tự nhiên, được gọi là “jersey” do xuất xứ từ đảo Jersey ở Anh. Đến thế kỷ 20, với sự ra đời của sợi tổng hợp như polyester và spandex (được phát minh bởi DuPont năm 1958), vải thun bắt đầu đa dạng hóa. Loại vải “bột” xuất hiện như một biến thể mịn màng hơn, nhờ quy trình xử lý sợi polyester để tạo độ bóng và mềm như bột.

“Vải thun bột lỗ” cụ thể hơn, có lẽ bắt nguồn từ các nhà máy dệt tại châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam, nơi nhu cầu về vải thoáng khí cho khí hậu nóng ẩm rất cao. Khoảng những năm 2000, với sự bùng nổ của ngành thời trang thể thao, các lỗ nhỏ được tích hợp vào thiết kế vải để cải thiện thông gió.

Theo các bài viết tham khảo và các trang chuyên ngành, vải thun bột su (một tên gọi khác) không phải là loại vải riêng biệt mà là cách gọi phổ biến trong ngành may mặc Việt Nam, thường ám chỉ vải polyester mịn với lỗ thoáng. Tại Việt Nam, đã sản xuất dòng sản phẩm “thun bộ lỗ HH9”, với khổ vải 1m6-3m6, trở thành lựa chọn phổ biến cho các xưởng may địa phương.

Sự phát triển của loại vải này gắn liền với tiến bộ công nghệ dệt kim tròn, nơi máy dệt tạo ra các lỗ nhỏ một cách chính xác mà không làm giảm độ bền. Ngày nay, vải thun bột lỗ được xuất khẩu rộng rãi, góp phần vào ngành dệt may toàn cầu trị giá hàng trăm tỷ USD.

Thành Phần Và Quy Trình Sản Xuất

Thành phần chính của vải thun bột lỗ thường bao gồm 90-95% sợi polyester (DTY Polyester) và 5-10% sợi spandex, tạo nên độ co giãn và đàn hồi. Trong một số biến thể, như dòng HH9, tỷ lệ cotton có thể lên đến 90% để tăng tính tự nhiên và thấm hút. Polyester là sợi tổng hợp từ dầu mỏ, được xử lý để tạo độ mịn “bột”, trong khi spandex cung cấp độ đàn hồi lên đến 4 chiều (dọc, ngang, chéo).

Quy trình sản xuất bắt đầu từ việc kéo sợi: Sợi polyester được nấu chảy, kéo thành sợi mỏng, sau đó kết hợp với spandex. Tiếp theo là giai đoạn dệt kim, sử dụng máy dệt tròn để tạo cấu trúc single jersey – mặt phải có cột dọc hình “V”, mặt trái là vòng cung ngắn.

Các lỗ nhỏ được hình thành bằng cách điều chỉnh mật độ dệt, tạo khoảng trống li ti giống như lỗ kim hoặc hạt mè. Sau dệt, vải được nhuộm màu bằng kỹ thuật nhuộm phản ứng để đảm bảo màu sắc bền vững, rồi xử lý chống nhăn và chống tĩnh điện. Toàn bộ quy trình mất khoảng 24-48 giờ cho một lô vải, với trọng lượng trung bình 173-250 gram/m².

So với vải thun thông thường, quy trình này đòi hỏi máy móc chính xác hơn để tạo lỗ mà không làm vải mỏng yếu. Ở Việt Nam, các nhà máy như Phú Sang sử dụng công nghệ nhập khẩu từ Hàn Quốc để đảm bảo chất lượng.

Đặc Tính Nổi Bật Của Vải Thun Bột Lỗ

Vải thun bột lỗ sở hữu nhiều đặc tính vượt trội, làm nên sức hút của nó. Đầu tiên là độ co giãn 4 chiều, cho phép vải kéo dãn mà không biến dạng, phù hợp cho hoạt động mạnh. Bề mặt mịn màng, mềm mại như bột, mang lại cảm giác mát lạnh khi chạm vào da, đặc biệt với phiên bản “bột lạnh” từ polyester. Các lỗ nhỏ li ti tăng tính thông thoáng, giúp thoát mồ hôi nhanh chóng, ngăn ngừa cảm giác bí bách.

Vải có độ bền cao, chống nhăn, chống bám bụi và vết bẩn tự nhiên. Trọng lượng nhẹ (khoảng 173g) làm cho trang phục thoải mái, không nặng nề. Màu sắc đa dạng, bền màu sau nhiều lần giặt, với khả năng chống phai lên đến 80-90%. Tuy nhiên, ở một số loại polyester thuần, vải có thể ít thấm hút hơn so với cotton.

Ưu Nhược Điểm

Ưu điểm nổi bật của vải thun bột lỗ bao gồm:

• Thoáng khí nhờ lỗ nhỏ, lý tưởng cho khí hậu nóng.
• Co giãn tốt, thoải mái cho thể thao và hàng ngày.
• Dễ bảo quản, nhanh khô, không nhăn.
• Giá rẻ, dễ tiếp cận (khoảng 50.000-100.000 VND/kg).
• Bền màu, chống bụi, phù hợp may mặc cao cấp.

Nhược điểm:

• Với loại polyester cao, có thể gây nóng nếu không có lỗ đủ lớn.
• Độ bền spandex giảm sau thời gian, dẫn đến giãn vải.
• Dễ tích điện tĩnh, bám lông.
• Không thân thiện môi trường như cotton tự nhiên.

Ứng Dụng Phổ Biến

Vải thun bột lỗ được sử dụng rộng rãi trong may mặc. Trong lĩnh vực thể thao, nó lý tưởng cho quần legging, áo gym, đồ yoga nhờ co giãn và thoáng khí. Trong thời trang hàng ngày, dùng may áo thun, váy, quần short, loungewear. Ngoài ra, áp dụng cho đồ nội y, đồ bơi và phụ kiện như khẩu trang thoáng. Tại Việt Nam, loại vải này phổ biến trong đồng phục công ty và thời trang trẻ em.

Cách Bảo Quản Và Sử Dụng

Để giữ độ bền, giặt vải ở nước lạnh, tránh chất tẩy mạnh. Phơi nơi thoáng mát, không nắng trực tiếp. Ủi ở nhiệt độ thấp, lộn trái để bảo vệ lỗ và màu sắc. Tránh ngâm lâu hoặc giặt máy mạnh.

So Sánh Với Các Loại Vải Khác

So với vải thun cotton thông thường, bột lỗ bền hơn nhưng ít thấm hút. Với vải thun mè (cũng có lỗ), bột lỗ mịn hơn, phù hợp thời trang cao cấp. Thun lạnh poly tương tự nhưng không có lỗ, kém thoáng hơn.

Xu Hướng Và Thị Trường

Hiện nay, với xu hướng thời trang bền vững, vải thun bột lỗ từ polyester tái chế đang lên ngôi. Thị trường Việt Nam dự kiến tăng 10% hàng năm, nhờ nhu cầu thể thao post-COVID. Các thương hiệu như Adidas, Nike đã tích hợp tương tự vào sản phẩm.

Kết Luận

Vải thun bột lỗ là minh chứng cho sự kết hợp hoàn hảo giữa công nghệ và nhu cầu người dùng, mang lại sự thoải mái, bền bỉ và phong cách. Hy vọng bạn đã có cái nhìn toàn diện về loại vải đa năng này. Nếu cần thêm thông tin, hãy khám phá các nguồn uy tín để trải nghiệm thực tế.